Wat kenmerkt PLG's in het onderwijs in Zeeland?

(Label: visualeditor)
(Label: visualeditor)
Regel 38: Regel 38:
 
* Creëer samenhang en duidelijkheid. Leid losjes én strikt. Plan en monitor acties op een evenwichtige manier. Geef vertrouwen en wees deskundig. Verbeteringen worden duurzaam ingebed;
  
* Creëer samenhang en duidelijkheid. Leid losjes én strikt. Plan en monitor acties op een evenwichtige manier. Geef vertrouwen en wees deskundig. Verbeteringen worden duurzaam ingebed;
 
* Zorg voor een goede PLG-begeleider. Professionalisering: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN.
  
* Zorg voor een goede PLG-begeleider. Professionalisering: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN.
−
 
−
===== '''Afstemming en toetsing PLG's in het curriculum en op de leerwerkplek''' =====
  
−
* PLG-begeleiders, Pabo-docenten en Pabo-studenten zijn bekend met de verbinding van de PLG's met (de inhoud van) het Pabo-curriculum:
 
−
** Goed met elkaar communiceren van de plannen en verwachtingen van iedereen zijn!
 
−
** Laat de uitvoering van de PLG in de praktijk aansluiten bij processen in het Pabo-curriculum (synchronisatie en afstemming, meten met 1 maat). Concreet betekent dat bijvoorbeeld dat de PLG is gekoppeld aan een opdracht van de HZ-Pabo. Er moet voldoende tijd beschikbaar zijn om in de PLG te werken;
 
−
** Alle betrokkenen bespreken aan het begin van een semester met elkaar de inhouden en werkvormen, zodat de studenten optimaal en zo gestroomlijnd mogelijk hun doelen kunnen behalen;
 
−
** Studenten leren eigenaar te zijn van hun leerproces (van sturing door docent naar zelfsturing door student); opbouw naar meer zelfregulatie: hoe kan de SLC-lijn geïntegreerd worden in het Pabo-curriculum? 
 
−
** Er kan prima in een heterogene groep (Pabo1, 2 en 3) worden gewerkt. 
 
−
* PLG-begeleiders, Pabo-docenten en Pabo-studenten zijn bekend met de vereisten van PLG's en het doen van praktijkonderzoek:
  
−
** Elkaar goed op de hoogte brengen wat de plannen en verwachtingen zijn!
 
−
** Vastgelegde competenties en deeltaken (inclusief daarvan afgeleide leerdoelen) bekend maken en afstemmen;
 
−
** Leerdoelen van het (post-)initiële curriculum naast die van de leerwerkplek (basisscholen) leggen;
 
−
** Eigenaarschap van de student zou vorm kunnen krijgen in zijn portfolio (reflectieverslag).
 
−
 
−
===== '''Ontwerp en wensen PLG over PLG's begeleiden (start: september 2017)''' =====
  
−
* Motivatie: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN;
  
−
* Antwoord zoeken op de vraag: "Wat zijn goede manieren om een PLG te begeleiden?";
  
−
** Intervisie doen / PLG-bijeenkomsten afsluiten met half uur reflectie en theorie
  
−
** Expertise (just in time) van externe organisaties als RPCZ
  
−
* Samenstelling: heterogeen wat betreft ervaring met begeleiding (ook nieuwe begeleiders);
  
−
* Begeleiding, opzet en uitvoering door ervaren begeleiders zoals OM-ers;
  
−
* Toetscriteria voor een PLG opstellen.
  
 
[[Bestand:Gezamenlijk aan breed gedragen verbeteringen werken.jpeg|gecentreerd|miniatuur|957x957px|'''Figuur 2:''' Het proces van co-creatie.]]
  
[[Bestand:Gezamenlijk aan breed gedragen verbeteringen werken.jpeg|gecentreerd|miniatuur|957x957px|'''Figuur 2:''' Het proces van co-creatie.]]
   

Versie van 11 jan 2017 om 16:52

Figuur 1: Het boekje over starten met een Professionele LeerGemeenschap, door Bruns en Bruggink (2016, Bazalt).

Download hier de printbare versie.

Uitgangspunten en ambities

  • Heb lef om te starten, wat een PLG is leer je door het te doen;
  • Er wordt gewerkt in lerende organisaties, in een kenmerkende cultuur, structuur en een plek waar ontmoeting plaats vindt;
  • De praktijk is de leer- / werkomgeving en bepaal het gezamenlijke doel;
  • Werk samen aan breed gedragen verbeteringen voor de praktijk;
  • Ga uit van de kennis en ervaring in de groep en betrek de omgeving;
  • Focus op wat goed gaat en maak fouten, past toe, kijk terug en verbeter; geef en neem ruimte om te experimenteren, zorg voor tijd;
  • Maak het visueel, maak resultaten zichtbaar;
  • Laat de groep de agenda bepalen, hanteer een vaste structuur voor elke bijeenkomst, plan data en kies de frequentie;
  • Er wordt geleerd van en gereflecteerd op de inhoud en het proces om die nieuwe inzichten te verkrijgen;
  • Het verwerven van competenties komt beter en efficiënter tot stand, er wordt deelbare kennis gegenereerd en er vindt innovatie plaats in het werkveld;
  • Leden van de PLG hebben eigen verantwoordelijkheid voor groepsproces;
  • Samen-leren gebeurt middels critical friends en is gericht op diepe vormen van leren (het voeren van leergesprekken met de studenten heeft echt effect op hen); Besteed aandacht aan de groei van de gemeenschap.

Aanpak en praktische randvoorwaarden

In aanloop naar een PLG
  • Werk aan een relevant thema uit de praktijk (schoolontwikkeling-vragen);
  • Verzamel een team van gemotiveerde, enthousiaste en relevante betrokkenen zoals leerkrachten PO, studenten, docenten en experts;
  • Informeer alle deelnemers tijdig wat het werken en leren in een PLG inhoudt en oplevert in relatie tot andere samenwerkingsvormen ('van werkgroep naar leergroep'). Voorlichting door leerkrachten ('ambassadeurs') die ervaring hebben met PLG’s aan nieuwkomers, werkt heel goed. Uit de praktijk blijkt dat het informeren over hoeveel uren het werken in een PLG kost wisselend werkt.
Het proces van de PLG

De PLG volgt het proces van co-creatie (zie figuur 2). De bijeenkomsten volgen elkaar op:

  1. Startbijeenkomst;
  2. Exploreren - Verkenning en systeemanalyse van de uitdaging;
  3. Condenseren - Uitkomst: gemeenschappelijk beeld van de uitdaging;
  4. Maken - Stakeholders zoeken samen naar breed gedragen verbeteringen en voeren deze uit;
  5. Retro - Uitkomst: gevalideerde handelingsperspectieven | Verkenning en systeemanalyse van de hierop volgende uitdaging | De uitkomsten uit dit onderzoek kunnen worden verdiept middels klassieke onderzoeksmethoden;
  6. Stand-up.
Begeleiding
  • De facilitator maakt helder wat effectieve spelregels zijn in de PLG. Of nog beter: laat de groep zelf de regels bepalen. Rol van de facilitator kan ook zijn: meer-wetende partner en op spaarzame momenten interventies doen om de groep gaande te houden. Interventie door de begeleider kan variëren in intensiteit, frequentie waarbij doel/criterium steeds is: eigenaarschap ligt bij de groep;
  • Over het algemeen begeleidt de OM-er het PLG-proces en de HZ-Pabo-docent de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. In de praktijk blijkt dat een goede combinatie;
  • De juiste snaar raken bij deelnemers: mensen met gezonde tegenzin worden enthousiast, "leren is op deze manier veel leuker" (eigenaarschap en commitment van de deelnemers draagt daar ook aan bij);
  • Creëer samenhang en duidelijkheid. Leid losjes én strikt. Plan en monitor acties op een evenwichtige manier. Geef vertrouwen en wees deskundig. Verbeteringen worden duurzaam ingebed;
  • Zorg voor een goede PLG-begeleider. Professionalisering: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN.
Figuur 2: Het proces van co-creatie.


Figuur 3: de rol van PLG's in de ontwikkeling van het primair onderwijs


Bronnen

Ervaringen
  • Ervaringen met PLG's op HZ University of Applied Sciences
  • Ervaringen binnen het programma Scholen voor de Toekomst
Literatuur
  • Bruns, M. & Bruggink, M. (2016). Starten met een Professionele LeerGemeenschap. PLG-Teams in het onderwijs. Rotterdam/Amsterdam: Bazalt Educatieve Uitgaven.
  • Checkland, P. & Poulter, J. (2010). Soft Systems Methodology. In M. Reynolds, & S. Holwell, Systems Approaches to Managing Change: A Practical Guide. The Open University
  • Dienst Onderwijs en Kwaliteit. (2011). HZ Kader voor Praktijkgericht Onderzoek door studenten. Vlissingen: HZ University of Applied Sciences.   
  • Donk, C. van der & Lanen, B. van (2016). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho
  • DuFour, R. & Fullan, M. (2015). De vijf essenties van leidinggeven aan een PLG. Rotterdam: Bazalt Educatieve Uitgaven
  • Kemmis, S. & McTaggart, R. (2005). Participatory Action Research. Communicative Action and the Public Sphere. In N.K. Denzin & Y.S. Lincoln, The Sage Handbook of Qualitative Research (pp. 559-603). Thousand Oaks/London/New Delhi: Sage Publications
  • Keulen, H. van, Voogt, J., Wessum, L. van, Cornelissen, F. & Schelfhout, W. (2015). Professionele leergemeenschappen in onderwijs en lerarenopleiding. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 36(4)
  • Klapwijk, R., & Holla, E. (2014). Leidraad onderzoekend en ontwerpend leren. Opgehaald van Wetenschapsknooppunt Zuid-Holland: http://www.wetenschapsknooppuntzh.nl/uploads/Leidraad-onderzoekend-en-ontwerpend-leren-Wetenschapsknooppunt-ZH.pdf
  • Korthagen, F. XXX
  • Palmer, P. (s.d.). Leraar met hart en ziel. Groningen: Noordhoff Uitgevers
  • Ponte, P. (2012). Onderwijs en onderzoek van eigen makelij. Onderzoek met en door leraren. Den Haag: BoomLemma uitgevers.
  • Scharmer, C.O. (2009). Theory U, Leading from the future as it emerges. San Francisco BK Publishers
  • Wenger, E. (1998). Communities of practice. Learning, Meaning and Identity. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Zondervan, T. (2012a). Leren voor het leven. Naar nieuwe vormen van levensbeschouwelijk onderwijs op de basisschool. In A. Mulder & H. Snoek. Werken met diepgang. Levensbeschouwelijke communicatie in de praktijk van onderwijs, zorg en kerk (pp. 49-78). Zoetermeer: Meinema.












Hier wordt aan gewerkt of naar verwezen door: Jaarplan Samenwerking Algemeen 2016-2017, PLG-pilot 2016/2017 (verslagen), PLG-pilot 2016/2017 (verslagen), PLG-pilot 2016/2017 (verslagen)